Interview met Nico Martens, opbouwwerker van het in oprichting zijnde Wijkgezondheidscentrum in Peterbos
De noodzaak voor een Wijkgezondheidscentrum in Peterbos
Waarom was er een Wijkgezondheidscentrum (WGC) nodig voor Peterbos?
In Peterbos bestaat een acuut tekort aan eerstelijnszorg. Onderzoeken tonen duidelijk aan dat er een significant gebrek is aan huisartsen in deze wijk. De graadmeter – het aantal huisartsen per 1.000 inwoners – ligt in Peterbos ver onder de norm.
Door gerichte enquêtes bij bewoners hebben we hun specifieke zorgnoden in kaart gebracht: mentale gezondheid, diabetes, hart- en vaatziekten, tandzorg en algemene medische opvolging die snel kan inspelen en risico’s tijdig detecteert.
Huidige initiatieven
Om aan deze noden tegemoet te komen, hebben we reeds verschillende acties opgezet:
- Permanenties met een eerstelijnpsycholoog
- Diabetesscreening en preventieateliers met een diëtiste
- Cardiovasculaire screening in samenwerking met bestaande partners zoals de Dienst Gezondheid van de gemeente, de Cardiologische Liga en het Bracops-ziekenhuis
- Jaarlijkse vaccinatiedag voor griep en covid (essentieel voor bewoners zonder huisarts)
- Rookstopgroep in samenwerking met een tabakologe van het Bordet-ziekenhuis
- Activiteiten die beweging en sociaal contact combineren: wandel-, dans- en boksgroepen en lichte gymnastiek voor 60-plussers
We maken gebruik van bestaande partners en middelen, waarbij onze rol erin bestaat hen naar de wijk te brengen. Ook wanneer het Wijkgezondheidscentrum operationeel is, blijft het preventieve luik cruciaal – preventie, gezondheidszorg en sociale zorg gaan hier hand in hand.
Wat is de huidige status van het Wijkgezondheidscentrum?
Qua infrastructuur kunnen we in september 2025 starten in een tijdelijke locatie in blok 15 van het Peterbospark. Tegen de zomer van 2026 vestigen we ons in een definitieve locatie in blok 7 (na renovatie door de Anderlechtse Haard). In 2028 krijgen we een extra definitieve locatie in blok 17 (na renovatie door Comensia).
Deze spreiding over twee locaties biedt meerdere voordelen: voldoende ruimte voor huisartsen, onthaal en ontmoeting, evenals betere zichtbaarheid en bereikbaarheid in de wijk.
Personeel en financiering
We zijn momenteel op zoek naar één of twee huisartsen om op volle kracht te kunnen starten. Gezien het huisartsentekort overwegen we bij de lancering tijdelijk te werken met een dienst van sociaal verpleegkundigen. We krijgen hiervoor ook ondersteuning van andere wijkgezondheidscentra.
Het WGC zal werken met forfaitaire financiering: per ingeschreven patiënt die in de inschrijfzone rond het WGC woont, ontvangt het centrum een vast bedrag van het RIZIV. Patiënten betalen niets voor consultaties en verbinden zich aan de multidisciplinaire zorg van het WGC.
Een nieuwe vzw zal worden opgericht die het Wijkgezondheidscentrum omvat en het personeel – huisartsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners – zal aanstellen.
Het verschil met klassieke groepspraktijken
Wat onderscheidt werken in een WGC van een klassieke groepspraktijk?
Naast de forfaitaire financiering vormt het multidisciplinaire karakter het grote verschil. Er is altijd samenwerking tussen verschillende professionals: huisartsen, verpleegkundigen, kinesisten, eerstelijnpsychologen en ook een gezondheidspromotor en maatschappelijk werkers.
We zoeken huisartsen die achter onze holistische visie staan en preventie centraal stellen. Het doel is ervoor te zorgen dat zo weinig mogelijk mensen ziek worden door gezondheidsrisico’s vroeg te detecteren en te werken aan algemeen welzijn.
De binding met buurtwerk is essentieel. We creëren crossovers tussen onze opbouwwerkprojecten van SAAMO in Peterbos en het WGC – iets wat klassieke groepspraktijken niet altijd hebben met hun omgeving. We nemen de inschrijvingszone bewust ruim (niet alleen Peterbos maar ook omliggende wijken) om een diverse patiëntengroep aan te spreken en het wijkimago te verbeteren.
Zorgzame Buurt: het bredere perspectief
Hoe past het WGC in het concept van Zorgzame Buurt?
Het draait om netwerkvorming in de wijk en het creëren van zorg voor elkaar en partners. Het preventieve luik past hier perfect in. Het WGC zal alle huidige activiteiten van SAAMO voortzetten die inzetten op preventie, mogelijk in partnerschap. Het behoud van deze banden is cruciaal.
Toekomstvisie
Waar staat het WGC over 5 tot 10 jaar?
We streven naar een volwaardige equipe van vier huisartsen, twee verpleegkundigen, een gezondheidspromotor en matschappelijk werkers – een echt sterk team. Ondanks aparte organisaties willen we de link met buurtwerk behouden en de preventieve activiteiten blijven volhouden. Dat gaat ook lukken!
Lees meer over het project Zorgzame buurt
Lees en verspreid mee de vacature voor huisarts bij het Wijkgezondheidscentrum Peterbos