Sinds 1997 is SAAMO provincie Antwerpen actief betrokken bij sociale huisvesting. We hebben in de loop der jaren samengewerkt met talloze sociale huurders en verschillende huisvestingsmaatschappijen, verspreid over meer dan 10 gemeentes. Dit jaar ronden we ons (voorlopig) laatste project af. Tijd voor een terugblik.
Van het prille begin in Geel…
In 1997 was de keuze om actief te zijn in sociale huisvesting een vanzelfsprekende stap voor SAAMO provincie Antwerpen (toen nog PRISO Antwerpen). Veel sociale huurders waren kwetsbaar en de kwaliteit van hun woningen was vaak problematisch. We begonnen ons werk in Geel, in samenwerking met het OCMW en de stad Geel. Onze inzet richtte zich op het versterken van het sociale weefsel en het ondersteunen van individuele bewoners, evenals het bevorderen van bewonersparticipatie. Zo stonden we aan de wieg van onder andere het nog steeds actieve ontmoetingscentrum ‘den Alleman’.
… tot projecten door de hele provincie Antwerpen
Sindsdien zijn we actief geweest in verschillende sociale woonwijken, altijd gericht op de behoeften en wensen van de bewoners. Ons doel is om mensen goed samen te laten leven, de communicatie te verbeteren en bewoners meer zeggenschap te geven bij hun huisvestingsmaatschappij. Onze aanpak varieerde van het oplossen van geschillen tussen bewoners in Westerlo of Beerse tot het begeleiden van grootschalige verhuizingen in Heist-op-den-Berg of Duffel, en het stimuleren van meer inspraak in Kasterlee, Geel of Duffel.
We gaven altijd de voorkeur aan grondige opdrachten waarbij we enquêtes gebruikten om de prioriteiten van bewoners beter te begrijpen, zoals in Pijpelheide, Hemiksem of Niel. Hoewel dit veel tijd en inspanning vergde, was het essentieel om de juiste problemen aan te pakken en duurzame oplossingen te bereiken.
Buurtcomités als cruciale schakel
In elk traject stonden bewoners centraal. We zochten actief contact via huisbezoeken, straatvergaderingen en sociale bijeenkomsten. We boden individuele ondersteuning waar nodig en moedigden hen aan om de handen uit de mouwen te steken. Samen met de bewoners analyseerden we de uitdagingen in hun buurt en bedachten we oplossingen, variërend van opruimacties tot buurtfeesten en het organiseren van buurthulp.
Als we merkten dat we alleen niet alles konden oplossen, brachten we de problemen en onze ideeën voor oplossingen ter sprake bij de huisvestingsmaatschappij of de gemeente. Een – al dan niet tijdelijk – buurtcomité speelde daarbij steeds een cruciale rol.
De kaarten herschud bij de sociale huisvesting
In de afgelopen 25 jaar hebben we grote veranderingen gezien. Vooral de nieuwe wetgeving en de bijbehorende fusie van organisaties hebben de boel flink opgeschud. Hierdoor verandert de manier waarop mensen toegang krijgen tot sociale huisvesting en hoe deze huizen worden beheerd drastisch.
Deze schaalvergroting zal waarschijnlijk helpen om het beheer van sociale woningen efficiënter te maken. Maar de effecten op woonbegeleiding (hulp bij wonen) en de mogelijkheden voor mensen om hun zegje te doen in deze nieuwe structuur vallen nog even af te wachten.
Daarnaast maken we ons ongerust over de strengere eisen met betrekking tot lokale binding. Ook het verdwijnen van het puntensysteem dat Sociale Verhuurkantoren (SVK’s) gebruikten, baart ons zorgen. Is er nog ruimte voor de meest kwetsbare mensen die sociale huisvesting nodig hebben?
En nu een blik vooruit?
We blikken tevreden terug op de verschillende projecten. De samenwerking met de huisvestingsmaatschappijen was niet steeds rimpelloos, maar verliep telkens in een sfeer van openheid en vertrouwen. Meestal leidde onze communicatie tot beter begrip tussen huurders en verhuurders en tot enkele praktische oplossingen voor hun problemen.
Wil je graag samen met ons aan de slag in jouw gemeente? Contacteer dan Anita Rimaux of Ben Van Havere. Samen zien we wat mogelijk is.
