Tot nu toe verbood de regelgeving in België de rechtstreekse aansluiting van een zonnepanelenset of een mobiele batterij op een stopcontact. Sinds 17 april 2025 is een nieuwe versie van het wettelijke kader van kracht, die het gebruik van plug-and-play zonnepanelen en batterijen onder bepaalde voorwaarden toestaat. Met het project SAAMO-SOL wil SAAMO West-Vlaanderen mensen in (energie)armoede meenemen in de energietransitie. We zien de nieuwe regelgeving als een kans om ook mensen met een beperkte financiële draagkracht te laten mee profiteren van hernieuwbare energie. Opbouwwerker Elie Claeys licht het project toe:
Wat zijn plug-and-play zonnepanelen?
Plug-and-play zonnepanelen zijn panelen die je rechtstreeks in je stopcontact kan steken. Op die manier kan je de opgewekte stroom direct gebruiken of injecteren op het stroomnet.
De panelen zijn eenvoudig te installeren, of als je verhuist, te verplaatsen.
Waarom wil SAAMO experimenteren met deze nieuwe technologie en wat houdt het experiment precies in?
Voor mensen met minder middelen is het moeilijk of onmogelijk om zelf te investeren in een duurdere, vaste zonne-installatie.
De plug-and-play sets of stekkerzonnepanelen worden voorgesteld als een toegankelijker alternatief voor mensen met minder middelen. Dat willen we graag testen bij onze deelnemers.
Met projectsteun van het Fonds Célina Ramos van de Koning Boudewijnstichting en Welzijnszorg kopen we zelf enkele sets aan, en zullen die gedurende een jaar ter beschikking stellen van enkele huishoudens in Oostende. We zullen hen informeren hoe ze maximaal voordeel kunnen halen uit de geproduceerde stroom, en zullen nagaan welke impact het gebruik van de zonnepanelen heeft op hun energiefactuur.
Welke resultaten hoop je te bereiken?
Dit project zal de drempels in kaart brengen die we onderweg zullen tegenkomen bij de installatie en het gebruik van de plug-and-play sets. We hopen deze natuurlijk ook te overwinnen en oplossingen te kunnen formuleren. Uiteindelijk willen we dat de opgewekte stroom een serieuze besparing betekent op de energie-factuur van de deelnemers.
Zie je nu al obstakels of drempels om te overwinnen?
Hoewel de plug-and-plays worden voorgesteld als een toegankelijk alternatief voor een vaste installatie, moet je je toch goed informeren. De set moet gehomologeerd zijn door Synergrid (de federatie van gas- en elektriciteitsnetwerkbeheerders), in sommige gevallen moet je de installatie melden bij Fluvius, in sommige steden of gemeenten mogen de panelen het straatbeeld niet verstoren, de veiligheid moet gegarandeerd zijn, … Wij zullen onze deelnemers op dat vlak zo veel mogelijk ontzorgen, maar wie zelf op eigen houtje initiatief neemt heeft wel wat studiewerk.
De gids van Pluginfo.be was hierbij al een grote hulp.
Blijft het experiment beperkt tot Oostende?
We starten ons pilootproject in Oostende. We werkten al nauw samen met Stad Oostende voor de opmaak van hun lokaal Beleidsplan Energiearmoede en vonden een sterke partner bij het Energiehuis Oostende. Om de deelnemende huishoudens te selecteren en begeleiden, werken we samen met de dienst Rechtenverkenning van stad Oostende, armoedeorganisaties BMLIKO en Samen Divers.
Als de resultaten positief zijn, willen we het project, met de geleerde lessen opschalen naar andere gemeenten.
