Een brede verzameling van meer dan zeventig middenveldorganisaties, waaronder 11.11.11, Pax Christi Vlaanderen, Netwerk Tegen Armoede, Hand in Hand tegen Racisme, Femma, SAAMO en de Vlaamse Jeugdraad, richt zich in een open brief tot de Vlaamse Regering.
De open brief komt er naar aanleiding van geruchten in de media dat bepaalde organisaties hun structurele werkingsmiddelen dreigen te verliezen omwille van politieke redenen. Een deel van de organisaties die het initiatief namen tot deze brief wordt in die geruchten expliciet genoemd als geviseerde organisaties. Als die signalen kloppen, stellen de
ondertekenaars, dan gaat het om een ernstige aantasting van de onafhankelijkheid van het middenveld en een schending van fundamentele democratische waarden. Die onafhankelijkheid wordt geborgd door te werken met onafhankelijke expertencommissies.
“Wat hier op het spel staat, gaat verder dan geld of dossiers,” klinkt het in de
brief. “Wanneer politieke voorkeuren bepalen welke stemmen mogen klinken en welke niet, dan verdwijnt de zuurstof uit onze democratie.”
De ondertekenaars herinneren eraan dat de Vlaamse Regering al op 1 oktober uitsluitsel had moeten geven over de subsidies voor de periode 2026–2030. Die beslissing blijft echter uit. Het aanhoudende uitstel veroorzaakt grote onzekerheid binnen het veld. Vrijdag komt de voltallige Vlaamse Regering opnieuw samen; het middenveld hoopt dat de beslissing dan eindelijk wordt genomen, zonder politieke inmenging en met respect voor de onafhankelijke beoordelingsprocedures die de organisaties doorliepen.
De open brief herinnert aan de geest van het sociaal-cultureel werk, die gestoeld is op vrijheid van meningsuiting, gelijkheid, pluralisme en kritisch burgerschap. Daarbij benadrukken de organisaties het onmisbare belang van kritische stemmen, die machtsstructuren scherp houden, maatschappelijke vragen stellen en het publieke debat stimuleren. De ondertekenaars waarschuwen dat het verdacht maken of wegdrukken van kritische organisaties de democratische ruimte verkleint.
De brief bevat ook een duidelijke oproep om ruimte te laten voor nieuwkomers in het decreet: organisaties met andere stemmen, nieuwe werkvormen en diverse doelgroepen. Volgens de ondertekenaars zijn zij geen bedreiging, maar een waardevolle vernieuwing die het sociaal-cultureel werk toekomstbestendig houdt.
“Wie vandaag aan die onafhankelijkheid morrelt, raakt aan de kern van onze democratie,” aldus de brief. “Sociaal-cultureel werk mag geen speelbal worden in partijpolitieke onderhandelingen.”
De brief roept de Vlaamse Regering op om de civiele ruimte te beschermen, de decretaal vastgelegde procedures te respecteren en te blijven investeren in een levendige democratie waarin vele, ook kritische, stemmen kunnen klinken.
De open brief is geschreven door LABO vzw, Headquarters of the Movement, Palestina Solidariteit, De Transformisten, Climaxi, Vrede vzw, De Wakkere Burger, Vredesactie, Kif Kif en FairFin en werd breed ondertekend door een vijftigtal middenveldorganisaties, waaronder Greenpeace België, 11.11.11, Pax Christi Vlaanderen, Netwerk Tegen Armoede, Hand in Hand tegen Racisme, Femma, SAAMO, Oxfam, Broederlijk Delen, Bond Beter Leefmilieu, Inclusieambassade, Liga voor Mensenrechten, de Vlaamse Jeugdraad…