Stel, je vraagt steun van de Vlaamse sociale bescherming. Maar die wordt je niet toegekend. Een sociale professional met veel ervaring betwijfelt of die beslissing correct is. Om te laten weten dat je het niet eens bent en te vragen om je aanvraag opnieuw te bekijken moet je beroep aantekenen. In beroep gaan, betekent dat je dossiertaks moet betalen. In de zomer van ’23 oordeelde het Grondwettelijk Hof dat de toenmalige regeling voor de dossiertaks discriminerend is. Het Vlaams Parlement werkte aan een oplossing. Een oplossing die het net voor mensen met een laag inkomen nog moeilijker maakt om in beroep te gaan.

Waarom oordeelde het Grondwettelijk Hof dat de dossiertaks discrimineert?

In het oorspronkelijke decreet bedroeg de dossiertaks €75, waarbij mensen met verhoogde tegemoetkoming een korting kregen tot €37,5. Enkele kleinere groepen werden vrijgesteld, waaronder onder andere leefloongerechtigden en mensen met recht op inkomensvervangende tegemoetkomingen. Volgens het Grondwettelijk Hof was deze regeling discriminerend, meer bepaald omdat er een tussencategorie gecreëerd werd. Er zijn mensen met verhoogde tegemoetkoming die ook tot de kleinere groepen behoren en dus vrijgesteld worden en anderen die deze vrijstelling mislopen. Het Hof spoorde daarom de regering aan om de dossiertaks af te schaffen voor alle rechthebbenden op verhoogde tegemoetkoming. Daarnaast zette het Hof hun voorstel kracht bij, door te stellen dat wie gelijk krijgt de 75 euro moet terugkrijgen.

De praktijk leert dat beroep in 61,45% van de gevallen terecht is.

Wat is nu de reactie van de Vlaamse Regering?

In april ’24 stemde een meerderheid in het Vlaams Parlement voor een bijsturing van het decreet waarbij wordt vastgehouden aan de dossiertaks, desondanks de uitspraak van het Grondwettelijk Hof. Huidig minister van Welzijn Crevits stelt een taks voor van €30, waarbij zowel de mensen met recht op verhoogde tegemoetkoming als de oorspronkelijk vrijgestelde groepen ook verplicht worden te betalen. Dit bijgestuurde decreet betekent dus een achteruitgang voor een heel aantal groepen. Daarenboven interpreteert het de uitspraak van het Hof dat de dossiertaks discrimineert, bijzonder nauw. De taks verdwijnt niet, maar wordt simpelweg voor iedereen gelijk.

Dit bijgestuurde decreet betekent dus een achteruitgang voor een heel aantal groepen.

Wat is het gevolg voor mensen in een kwetsbare posities?

De praktijk leert dat beroep allesbehalve systematisch aangetekend wordt en dat het beroep in 61,4% van de gevallen terecht is. Het gaat hier over een groep mensen die zich in zeer complexe zorgsituaties bevindt, waarbij een foute inschatting snel gemaakt is. Het bijgestuurde decreet waarbij veel kansengroepen nu €30 dossiertaks zullen moeten betalen wanneer zij in beroep willen gaan, houdt het risico in dat de financieel meest kwetsbaren ontmoedigd worden. Zo zullen net zij de steun waar ze recht op hebben mislopen. De coalitie ‘Iedereen Beschermd’ vindt het betreurenswaardig dat dit nieuwe bijgestuurde decreet een meerderheid haalt in het Vlaamse Parlement.