Skip to content

Zorgzame buurten

Model

Lokale besturen worden uitgedaagd om vanuit een rechtenbenadering het sociaal beleid af te stemmen op hun buurten. Zorgzame Buurten zijn buurten waar het aangenaam wonen en leven is, waar mensen zich thuis voelen, aandacht hebben voor elkaar, hun talenten kunnen inzetten, waar ruimte is voor ontmoeting, en vooral ook voor nabije hulp- en dienstverlening. SAAMO werkt het model uit met handvatten voor lokale besturen om aandacht te hebben voor mensen in een kwetsbare positie.

 

>> Download de e-publicatie

>> Download our guideline ‘Caring Neighbourhoods’ in English

Minder mazen, meer net

Buurtgerichte zorg is een organisatiemodel om te groeien naar zorgzame buurten. De VVSG tekende het theoretisch model uit en SAAMO maakt het concreet in de praktijk met een referentiekader voor zorgzame buurten. Het referentiekader is een praktische leidraad met acht bouwstenen: buurtanalyse- en plan, visie & organisatie, detectie, toeleiding, sociale netwerken, inclusie, communiceren, partnerschappen.

Inzetten op zorgzame buurten brengt een proces op gang en stimuleert lokale samenwerking met veel actoren, dicht bij de burgers. Het staat voor een samenhangende aanpak van nabije zorg- en dienstverlening, aangepaste publieke ruimte en wonen.

Het model steunt op een gedragen visie op lokaal welzijnsbeleid en op gedeelde verantwoordelijkheid. Het lokale bestuur heeft de regierol en legt verbindingen met medewerkers van de gemeente, lokale voorzieningen, de eerste lijn, verenigingen, burgerinitiatieven en bewoners. Overleg en samenwerking zijn belangrijk om signalen te bespreken en acties te ondernemen. Creatieve en lokale partnerschappen zorgen ervoor dat mensen die het moeilijk hebben niet onder de radar verdwijnen voor het realiseren van hun rechten of sociaal geïsoleerd geraken. Lokaal bestuur en vele partners zorgen samen voor minder mazen en meer net.

Krachten bundelen

Het project ‘Zorgzame buurten: minder mazen, meer net’, een gezamenlijk initiatief van SAAMO in Limburg en West-Vlaanderen, liep van 2018 tot 2021. Het was een proces gericht op praktijk- en beleidsontwikkeling en geënt op veldwerk, innovatie en reflectie. Opbouwwerkers experimenteerden met praktijken in de pilootgemeenten Pelt en Hamont-Achel (Limburg), Moorslede en Deerlijk (West-Vlaanderen). Samen met lokale besturen en partners zochten ze naar een aanpak die garandeert dat zorgzame buurten ook afgestemd zijn op bewoners in een maatschappelijk kwetsbare positie en op verdoken armoede in landelijke en kleinstedelijke omgevingen. Andere gemeenten konden deelnemen aan provinciale uitwisselingstafels.

De opgebouwde ervaring vindt zijn weerslag in de publicatie ‘Minder mazen, meer net. Aan de slag met zorgzame buurten’ (april 2022, herwerkte versie december 2023).

Het SAAMO-project was een voorbeeld van good practice op het symposium (april 2021) van Vlaams Welzijnsminister Wouter Beke. De minister steunde gedurende twee jaar (maart 2022 – februari 2024) 133 projecten die bouwen aan zorgzame buurten in Vlaanderen en Brussel. Zij kregen financiële steun en inhoudelijke coaching. SAAMO was betrokken bij een twintigtal dossiers.

‘Minder mazen, meer net’ werd gerealiseerd met de steun van CERA, Porticus en het Fonds Dr. Daniël De Coninck. Voor inhoudelijke en wetenschappelijke reflectie werd samengewerkt met de VVSG, UCLL en Thomas More Hogeschool.

Tools

SAAMO stopt niet bij de analyse. SAAMO werkt samen met wie uitsluiting ervaart en partners aan oplossingen.
Die oplossingen vertalen zich in modellen en aanpakken waar anderen mee aan de slag kunnen of die kunnen inspireren.
Bij de 'Tools' vind je draaiboeken, filmpjes en andere documenten waarmee ook jij uitsluiting kan aanpakken.

Back To Top