6 maart 2023, Vlaams Parlement, Commissie Energie- en Klimaatplan: opbouwwerkers Leen en Stefan geven vanuit onze SAAMO-praktijk hun kritische kijk over de ‘dienstverlening aan de burger’. Volstaan de ondersteunende maatregelen voor (kwetsbare) burgers om de doelstellingen van het Vlaams Energie- en Klimaatplan te realiseren (op het vlak van energiebesparing, hernieuwbare energie, enz.)? Hoe ervaren kwetsbare groepen die maatregelen? En welke verbeterpunten ziet SAAMO?
De energiecrisis en -transitie zijn een realiteit. Dus hoe zorgen we ervoor dat ook mensen in een maatschappelijk kwetsbare positie zo snel mogelijk in betaalbare energiezuinige woningen kunnen wonen? Hoe nemen we kansengroepen mee in het verhaal? Hoe zorgen we ervoor dat ze geen slachtoffers worden van de klimaatcrisis? Dat ze niet de rekening gepresenteerd krijgen? Dat is voor ons dé hamvraag.
Als antwoord focust SAAMO op maatregelen voor de sociale huurmarkt en de onderste segmenten van de private huur- en eigendomsmarkt. En daarover zijn we duidelijk.
- De sociale huurmarkt is de hoogste prioriteit. Want een goed geïsoleerde sociale huurwoning is – naast een oerdegelijke armoedebestrijdingsmaatregel – ook een effectieve sociaal rechtvaardige klimaatmaatregel.
- Inspanningen op de private huurmarkt zijn essentieel. Dat deel van de woonmarkt is notoir om moeilijk in beweging te krijgen. Dus we kunnen niet meer wachten. Maar moeten NU handelen.
- En doortastende maatregelen op lange termijn zijn noodzakelijk. Geef eigenaars een duidelijk verstrengingspad op basis van energielabels op lange termijn. Zo werken ze toe naar een duidelijk doel.
“Maar hoe dan? Hoe krijgen we eigenaars-bewoners, die niet of nauwelijks kredietwaardig zijn, mee in het verhaal van energiezuinig wonen?”, zo klinkt het uit de zaal. Het antwoord: met een bulletlening zoals het noodkoopfonds. Er zijn voorbeelden te over van mensen in collectieve schuldenregeling die toch in staat zijn om essentiële werken uit te voeren in de woning. Allemaal door het renovatiebudget en de begeleiding van het noodkoopfonds. Het noodkoopfonds is namelijk één van de weinige maatregelen voor eigenaars-bewoners met een beperkt budget. Deze maatregel heeft dus impact én realiseert verandering!
Maar belangrijker: de testjaren zijn voorbij. Het is hoog tijd om op te schalen en lokale besturen nog meer te stimuleren en te faciliteren (bv. door intergemeentelijke samenwerking). En de begeleiding van het noodkoopfonds inbedden in ‘Mijn Verbouwbegeleiding’ is ook een werkpunt.
Voor SAAMO mag armoede nooit een excuus zijn om ambitieus beleid af te remmen. Met onze voorstellen gaan sociale én klimaatmaatregelen door één deur.
Met dank aan de commissie die SAAMO – samen met STEBO en VEKA – de gelegenheid gaf om onze boodschap te brengen.