In januari 2020 startte SAAMO Oost-Vlaanderen in Zelzate met het project Gezond Wonen in de wijk ‘Tseppetsoeke’ (Zelzaats voor Debbautshoek). De bedoeling is om bewoners te informeren over hoe ze hun woonkwaliteit kunnen verbeteren. Het project zet in op de link tussen gezondheid en wonen in de wijk, met speciale aandacht voor bewoners in een kwetsbare maatschappelijke positie. Want de kwaliteit van huisvesting en woonomgeving heeft een grote invloed op fysieke en mentale gezondheid.
Als we één ding leerden uit de coronacrisis, dan is het wel hoe belangrijk kwaliteitsvolle publieke ruimte is. De lockdown-maatregelen benadrukten het belang van groene ruimte, ontmoetings- en ontspanningsplekken. Voor wie geen tuin of terras heeft of in een krap appartement woont, komt een lockdown des te harder aan.
Verloren hoeken herinrichten
Kwalitatieve publieke ruimte gaat over meer dan centrale pleinen en parken. Denk aan een groene spie tussen drie straten met twee verloren zitbanken of een verwaarloosde asfaltstrook midden in een groenzone. Plekken met veel potentieel, maar zonder duidelijke functie of invulling. Met dit project tovert SAAMO Oost-Vlaanderen ze vandaag om tot duurzame kwalitatief ingerichte publieke plaatsen.
Recht op de ruimte afdwingen
Succesvolle verruiming van de openbare ruimte is enkel mogelijk in samenwerking met betrokken buurtbewoners en een enthousiast meedenkend gemeentebestuur. Herwonnen ruimte moet bruikbaar en aantrekkelijk zijn, zodat het levendige sociale plekken worden.
Met het project helpen we buurtbewoners om hun recht op de ruimte effectief af te dwingen. De verloren hoeken worden groene ontmoetingsplekken en leveren ruimtelijke, sociale en gezondheidswinst op voor de buurt. – Opbouwwerkers, Hanne en Annelien
Droombomen
SAAMO Oost-Vlaanderen plantte 4 droombomen in de wijk, waarin bewoners hun dromen en ideeën rond de herinrichting van verloren hoeken konden ophangen. De droombomen leverden meer dan honderd dromen op. Een hoopvolle buurtbewoner formuleerde zijn droom als volgt: “Ik wil in deze grauwe, troosteloze omgeving graag een idyllisch plekje creëren waar mensen elkaar ontmoeten en kinderen spelen. Zo maken we Zelzate ook een beetje groener en gezonder.” Opbouwwerkers gaan nu verder aan de slag met al deze dromen en ideeën.
We willen dat bewoners een actieve rol opnemen bij de herinrichting van de openbare ruimte. Onze ambitie reikt verder dan een instrumenteel ingevuld buurtbeheer. Onze werkwijze geeft bewoners, ook de meest kwetsbaren, de ruimte en stem in de fundamentele discussies over gebiedsontwikkeling.
– Opbouwwerkers, Hanne en Annelien
Mobiele demowoning
Het project Gezond Wonen in Debbautshoek richt zich ook op woonkwaliteit en een gezond binnenmilieu. Aan de hand van een demowoning sensibiliseert SAAMO Oost-Vlaanderen mensen over de gezondheidsrisico’s van een ongezonde woning.
“Onlangs werd ik aangesproken door een man uit de buurt, wiens vriendin in het ziekenhuis werd opgenomen nadat ze verschillende longontstekingen heeft gehad. Hij vroeg me of we iets kunnen doen aan haar huisvesting omdat er veel schimmel is en dat maakt haar ziek.” – Schepen van sociale zaken en arts bij Wijkgezondheidscentrum de Loods, Geert
Mensen leren via het project gezondheidsrisico’s herkennen en krijgen tips om die in hun eigen woning te verkleinen of weg te werken. De demowoning is als demonstratiewoning ondergebracht in ontmoetingshuis Nest. Maar de demowoning is ook mobiel, zodat SAAMO Oost-Vlaanderen ermee op straat kan trekken om de meest kwetsbare bewoners te bereiken.