Het project Solidariteit bouwt aan draagvlak voor solidariteit in wijken en een stad waar verschillende vormen van uitsluiting en schaarste polarisatie verhogen. SAAMO doet dit door heel verschillende mensen bij elkaar te brengen in activiteiten die streven naar een gelijkwaardige en respectvolle behandeling van iedereen. Zo ontwikkelt SAAMO modellen om solidariteit te versterken, met de belangen van wie maatschappelijk het zwakst staat in het vizier.
Samenleven in een stad is niet altijd eenvoudig
Waar armoede en samenlevingsproblemen samenkomen, zien we nieuwe kloven ontstaan tussen groepen: armen tegenover rijken, ‘de sukkelaars’ tegenover ‘de profiteurs’, moslims tegenover niet-moslims of Nederlandstaligen tegenover anderstaligen. Het is ook in deze wijken dat de bevolkingsdichtheid het hoogst is. Je ontkomt niet aan elkaar en wordt voortdurend geconfronteerd met anderen die anders zijn. Het gebrek aan herkenbaarheid en voorspelbaarheid kan voor conflict zorgen. Wanneer deze dynamiek zich vrij kan ontwikkelen, veroorzaakt ze meer structurele samenlevingsproblemen zoals vijandigheid tussen groepen, vervreemding, vereenzaming en radicalisering. Voor mensen met weinig draagkracht, door een focus op overleven, wordt de buitenwereld zo steeds bedreigender.
Solidariteit in de samenleving
Net het feit dat je niet rond elkaar kan, zorgt ook voor heel wat (directe) solidariteit. Buren die elkaar helpen, mensen die doneren aan goede doelen of vrienden en organisaties die acties op zetten om iets te doen voor iemand die een zware tijd heeft.
Naast deze zorg voor elkaar is er in onze samenleving ook een uitgebouwd systeem van (indirecte) solidariteit. Het is een systeem dat elke inwoner garandeert dat er ook voor jou gezorgd wordt als je ziek bent, je werk verliest of te oud bent om te werken. Dit uitgebouwde systeem vertrekt vanuit de idee dat het ons allemaal op een dag kan overkomen. We betalen er voor op het moment dat het goed gaat met ons en we krijgen er zorg van als het slecht gaat. Het gaat over het sociale zekerheidsstelsel, de vakbonden of pensioenen.
Het sociale zekerheidsstelsel komt steeds meer onder druk. Beleidsbeslissingen van de laatste decennia verstrengen de voorwaarden, beknibbelen op de duur en vergroten de druk op mensen die er gebruik van maken. Daarnaast kennen de mensen waarmee het goed gaat, steeds minder de mensen waarmee het op dit moment slecht gaat. Er ontstaat wantrouwen, voorwaardelijkheid en onderlinge concurrentie. Dit verhoogt de polarisering in de samenleving.
Hoe laat je solidariteit groeien?
SAAMO kiest er voor om samen met buurtbewoners een tegenverhaal te schrijven tegen vijandigheid, vervreemding, vereenzaming en radicalisering. Ze doet dat vanuit de 5 Antwerpse buurtwerken van SAAMO. Ze bundelen de activiteiten in 4 clusters:
Ontmoeting
SAAMO vertrekt vanuit ontmoeting. In de buurtwerken zorgen ze voor warme en moedige plaatsen in de buurt waar iedereen welkom is, ongeacht je inkomen of achtergrond. De buurtwerken streven er naar om warme plekken te zijn waar iedereen het gevoel heeft dat ze er thuishoren. Tegelijk gaan de buurtwerken de moeilijke gesprekken niet uit de weg wanneer mensen elkaar kwetsen of niet respecteren. Zo ontstaat er meer inzicht in wat we gemeenschappelijk hebben en vergroten ze het draagvlak voor solidariteit met de mensen die je niet kent.
Materiaal en talenten delen
Met Buurtgoed en Buurtgemaakt streeft SAAMO naar een cultuur waarin het vanzelfsprekend is dat je zaken hergebruikt en dingen voor elkaar doet. In de winkels en kasten van Buurtgoed kan je aan solidaire prijzen of gratis kleding en materiaal vinden. Buurtgemaakt is een oproep aan iedereen om je talent in te zetten voor je buurt. We verwerken recyclagemateriaal tot iets nieuws, verkopen en delen dat verder.
Liefde gaat door de maag
Niets werkt zo verbindend als samen koken en eten. SAAMO werkt modellen uit om met voedseloverschotten aan de slag te gaan en daardoor budgetvriendelijk en gezond te koken. We verbinden zo mensen in een kwetsbare positie en mensen die maatschappelijk sterker staan rond een gedeelde zorg voor milieu en klimaat. Zo pakt SAAMO mee voedselverspilling aan en werkt ze mee aan een sociale dimensie in het Antwerps klimaat- en milieubeleid.
Spreekruimte
Hoe kan je rekening met iemand houden als je niet weet wat iemand belangrijk vindt? Aan de hand van theatermethodieken laat SAAMO mensen krachtgericht hun verhaal vertellen aan elkaar, de buurt en aan beleidsactoren. Ze gaan op zoek naar gedeelde bezorgdheden en problemen en brengen die naar buiten. Ze doen dit op momenten zoals 17 oktober, de internationale dag van verzet tegen armoede, de week van verbondenheid of tijdens de campagne Ieders Stem Telt.
Wilde ideeën of gewoon meer weten?
- Solidariteit bouw je nooit alleen. Heb jij een idee of wil je meewerken? Neem contact met ons op.
- Wil je meer weten? Neem contact met ons op.