Sinds corona wordt alles steeds meer digitaal: zowel het onderwijs, als de overheid en private actoren schakelen over op een digitale werking. Toch kan niet iedereen van de bevolking volgen. In dit digitale tijdperk dreigt de kloof tussen wie digitaal mee is en wie niet te vergroten. Daarom ontwikkelt SAAMO West-Vlaanderen laagdrempelige initiatieven die digitale uitsluiting tegengaan, zoals de Digipunten.
Digitalisering biedt kansen, maar sluit ook uit
Niet iedereen beschikt over een laptop, anderen moeten één laptop delen met meerdere gezinsleden. Dat is niet evident. Zeker niet nu schooltaken steeds vaker digitaal verlopen, fysieke loketten hun deuren sloten en overschakelden naar een online dienstverlening.
Gelukkig richtten heel wat initiatieven tijdens de coronacrisis zich op inwoners in een financieel kwetsbare situatie, zodat zij een (extra) laptop konden aanschaffen aan een verminderd tarief. Maar ermee werken, blijkt niet altijd vanzelfsprekend.
Naast de vraag naar een toestel, groeide ook de vraag naar laagdrempelige ondersteuning om met het toestel te kunnen werken. Zo kregen we vragen over het gebruik van online toepassingen om bijvoorbeeld les te kunnen volgen, in te loggen op mijn burgerprofiel, een e-mailadres aan te maken, … Om hieraan tegemoet te komen werd het Digipunt opgericht.
-Opbouwwerker, Dimitri
Digipunten helpen de digitale kloof te dichten
In een Digipunt kunnen inwoners gratis terecht met hun digitale vragen. Er zijn computers, er is internet en ondersteuning. SAAMO West-Vlaanderen geeft mee vorm aan de Digipunten in Roeselare en Ieper. Ook in Harelbeke ontwikkelden we met Huis van Welzijn een Digipunt dat voortaan zelfstandig verdergezet wordt in de bibliotheek, met hulp van vrijwilliger Jan Molenaar. Elk Digipunt is uniek en krijgt vorm op basis van lokale noden en in samenwerking met lokale partners. Opbouwwerkers gaan ook outreachend te werk. Dit betekent dat ze met hun computer en hotspot naar de mensen toe gaan en hen actief aanspreken of ze digitale vragen hebben.
Door outreachend te werken bereik je meer mensen. Je bouwt een relatie met hen op, door regelmatig aanwezig te zijn. Zo kunnen we mensen wijzen op bepaalde vormingen, ons Digipunt bekendmaken, uitleg geven over het uitleensysteem voor Chromebooks, enzovoort… In de gesprekken detecteren we ook andere behoeften zoals de nood aan ontmoeting of oefenkansen Nederlands. Soms is er ook sprake van onderbescherming. De samenwerking met andere organisaties en diensten zorgt ervoor dat we mensen kunnen doorverwijzen naar het bestaande aanbod en signalen van uitsluiting samen kunnen aanpakken.
-Opbouwwerker e-inclusie, Alice
Digipunt als leerhub
Niet alleen Roeselarenaars, maar ook organisaties en diensten kunnen in het Digipunt kennis opdoen. SAAMO brengt Roeselarenaars en professionelen samen voor gebruikerstesten van websites of andere platformen, feedbackmomenten, … Zo leert iedereen bij van elkaars ervaring en perspectief, en kunnen diensten beter afgestemd worden op de eindgebruikers.
Zo testten 11 bezoekers van het Digipunt in Roeselare het gebruikersportaal van de digitale watermeter uit. Goed nieuws: 95% van de aanpassingen die onze testers voorstelden, zijn ook effectief doorgevoerd. De Watergroep schakelde vervolgens een onafhankelijk bureau in om ook de facturatie en algemene communicatie door onze bezoekers onder de loupe te laten nemen. En de samenwerking smaakt naar meer. Bezoekers van het Digipunt met een laag inkomen kunnen nu ook via SAAMO aan een zeer lage prijs een gerefurbishte laptop van De Watergroep aankopen.
Digi-parent: ouders versterken in digitale vaardigheden
SAAMO werkt in Roeselare ook met een mobiel Digipunt om de digitale kennis en vaardigheden van ouders te versterken. Ouders met digitale vragen kunnen tweewekelijks terecht in Het Digipunt in de basisschool van hun kinderen: in Lenteland op donderdagnamiddag en in de Spanjeschool op dinsdagnamiddag. Dankzij ons groot netwerk en de goede samenwerking met stad Roeselare, brugfiguren en opleidingspartners kunnen we snel en efficiënt toeleiden naar de juiste hulp -en dienstverlening of naar initiatieven zoals oefenkansen Nederlands.
Digitale inclusie is een gedeelde verantwoordelijkheid
SAAMO West-Vlaanderen helpt mee om de digitale ongeletterdheid te verminderen, maar wijst overheden, diensten en organisaties ook op hun verantwoordelijkheid. Hiervoor baseren we ons op onderstaande principes:
- Luister naar de stem van mensen die digitale uitsluiting ervaren
- Hanteer “Click, call, connect” voor een toegankelijke dienstverlening
- Click: eenvoudig te gebruiken websites, apps, online tools
- Call: een gratis telefoonnummer met eenvoudig keuzemenu
- Connect: een laagdrempelige fysieke plek, waar mensen liefst zonder afspraak terecht kunnen
- Geef blijvende aandacht aan e-inclusie op beleidsniveau
- Zet in op betaalbare toegang tot internet en computers
- Versterk de digitale vaardigheden van je inwoners
In Harelbeke bevroegen we 70% van de inwoners die een laptop kochten via een huur/koop systeem van Stad Harelbeke aan verminderd tarief. We gingen na of de gebruikers over voldoende en degelijk digitaal materiaal en internet beschikken. Deze bevindingen werden samen met de evaluatie van één jaar Digipunt voorgelegd aan het beleid. Er werden beleidsaanbevelingen geformuleerd. Hoewel de samenwerking met Stad Harelbeke afliep eind 2022, blijft SAAMO verder lid van de werkgroep ‘digitale kloof’ om vinger aan de pols te houden en suggesties te formuleren voor het e-inclusiebeleid van de Stad.
-Opbouwwerker, Katrien
Iets voor jou?
De Digipunten danken hun bestaan en succes mede aan de vrijwilligers.
Kan je zelf goed overweg met computer, smartphone of tablet en wil je anderen mee op weg helpen?
Neem contact op, alle hulp is meer dan welkom.
Computerkraks Jan en John over hun vrijwilligerswerk in de Digipunten
